Bu derste, Visual Basic kullanarak bazı matematik ve metin işlemlerini yapacağız. Matematik fonksiyonlarından Sqrt, Round ve Abs fonksiyonlarını; metin fonksiyonlarından ise  Trim, ToUpper ve ToLower, SubString, Replace ve Length fonksiyonlarını örnekler eşliğinde öğrenmeye çalışacağız.

Visual Basic’te Math Class’ının Kullanımı

Visual Basic’te matematiksel işlemleri yerine getirebilmek için Math class’ının kullanılması gerekir. Aksi taktirde her bir fonksiyonun önünde Math ifadesine yer vermek zorunda kalırız. Bunun yerine en başta sayfaya Math class’ını dahil etmeliyiz. Eğer Visual Basic kodları için ayrı bir dosya oluşturmuşsak (uzantısı .vb olan bir dosya) o zaman bu vb dosyasının en başına aşağıdaki kodu eklemeliyiz:

Imports System.Math

Eğer kod dosyası dahili bir aspx sayfası kullanıyorsak (VB kodları script etiketlerinin arasına yazılıyorsa), bu kez de sayfa direktifinin(<%Page diye başlayan ilk satır) hemen altına şu kodu eklemeliyiz:

<%@ Import Namespace="System.Math" %>

Math class’ını sayfamıza dahil ettiğimize göre matematik fonksiyonlarını kullanabiliriz:

Sqrt() Fonksiyonu

Bu fonksiyon ile bir sayının karekökünü elde edebiliriz. Örneğin;

Dim a As Integer = 64
a = Sqrt(a)
'a değişkeninin değeri 64'ün karekökü olan 8 olur.
Dim b As Integer = Sqrt(25)
'b değişkeninin değeri 25'in karekökü olan 5 olur.

Round() Fonksiyonu

Ondalıklı bir tamsayıyı istenen biçimde yuvarlamak amacıyla kullanılır. İki parametre alır. Bunlardan birincisi yuvarlanacak sayı, ikincisi ise virgülden sonra kaç hane olacağıdır. Örneğin;

a = Round(1.86, 1)
'a değişkeninin değeri 1.9 olur.

a = Round(1.84, 1)
'a değişkeninin değeri 1.8 olur.

a = Round(1.86, 0)
'a değişkeninin değeri 2 olur.

a = Round(1.86, 3)
'a değişkeninin değeri 1.860 olur.

Abs() Fonksiyonu

Abs ile bir sayının mutlak değerini alırız. Örneğin;

Dim a As Integer = Abs(-5)
'a değişkeninin değeri 5 olur.

Aslında Math class’ını kullanarak daha gelişmiş matematiksel işlemler de yapılabilir. Mesela trigonometrik hesaplar gibi. Biz bu kadarla yetineceğiz. Ayrıntılı bilgiyi referans kaynaklarda bulabilirsiniz.

Visual Basic’te String Class’ının Kullanımı

String Class’ı ile de metinler üzerinde çeşitli işlemler yapabiliriz. Örneğin bir metnin harflerini büyütme, belirli bir kısmını elde etme, belirli bir karekteri değiştirme gibi. Tabi yine bu işlemleri yapabilmek için String class’ının sayfaya dahil edilmesinde yarar var. Tıpkı Math class’ı gibi eğer Visual Basic kodları için ayrı bir dosya oluşturmuşsak (uzantısı .vb olan bir dosya) o zaman bu vb dosyasının en başına aşağıdaki kodu eklemeliyiz:

Imports System.String

Eğer kod dosyası dahili bir aspx sayfası kullanıyorsak (VB kodları script etiketlerinin arasına yazılıyorsa), bu kez de sayfa direktifinin(<%Page diye başlayan ilk satır) hemen altına şu kodu eklemeliyiz:

<%@ Import Namespace="System.String" %>

Şimdi string işlemlerini yapabiliriz:

Trim() Fonksiyonu

Bu fonksiyon ile string bir ifadenin başında ve sonunda yer alan boşluk karakterlerini temzileyebilriz:

Dim metin As String = "    Mesaj "
metin = metin.Trim()
'metin değişkeninin yeni değeri "Mesaj" oldu

Bu tür string ifadeler kullanıcının doldurduğu formlardan gelebiliri. O yüzden formdan gelen bilgiyi Trim ile düzeltmekte fayda var.

ToUpper() ve ToLower() Fonksiyonu

Bu iki fonksiyon ile string bir ifadenin karakterlerini büyük veya küçük harfe çevirebiliriz:

Dim metin As String = "ASP.net"
metin = metin.ToUpper()
'metin değişkeninin yeni değeri "ASP.NET" oldu

metin = "Visual Basic"
metin =metin. ToLower()
'metin değişkeninin yeni değeri "visual basic" oldu

Substring() Fonksiyonu

Bu fonksiyon ile bir string ifadenin herhangi bir bölümünü elde edebiliriz. 2 parametre alır. Birincisi kaçıncı karakterden başlayarak karakterleri almaya başlayacağız, ikincisi ise kaç karakter alacağız. Burada önemli olan ilk karakterin dizilerdeki gibi sıfırıncı karakter olmasıdır. Örneğin;

Dim metin As String = "Web Tasarımı ve Programlama"
metin = metin.Substring(0, 3)
'metin değişkeninin yeni değeri "Web" oldu

metin = metin.Substring(3, 7)
'metin değişkeninin yeni değeri " Tasarı" oldu

metin = metin.Substring(1, 2)
'metin değişkeninin yeni değeri "eb" oldu

Replace() Fonksiyonu

Bir string ifadenin belirli bir bölümünü değiştirmek için kullanılır. 2 parametre alır. Birincisi neyi değiştireceğiz, ikincisi neyle değiştireceğiz. Örneğin;

Dim metin As String = "Web Tasarım"
metin = metin.Replace("Web", "Grafik")
'metin değişkeninin yeni değeri "Grafik Tasarım" oldu

Length() Fonksiyonu

Bu fonksiyon ile bir string ifadenin kaç karakterden oluştuğunu öğrenebiliriz. Sonuç sayı olacağı için sayısal tipte bir değişken kullanmalıyız:

Dim metin As String = "Visual Basic"
Dim uzunluk As Integer = metin.Length()
'uzunluk değişkeninin değeri 12 oldu (Tüm karakterler sayılır, boşluk dahil.)

Böylece Visual Basic ile temel matematik ve metin fonksiyonlarının nasıl kullanılacağını öğrenmiş olduk. Konu anlatımı olduğu için örnekleri basit tutmaya çalıştım. Haftasonuna doğru gelişmiş örnekleri içeren bir yazı ekleyeceğim. Herkese kolay gelsin.