Bu derste, web programlamada önemli bir yeri olan dizi değişkenlerin PHP’de nasıl kullanıldığından bahsedeceğim. Öncelikle dizi değişkenin ne olduğunu bilmemiz gerekiyor. Dizi değişkenler, normal değişkenlerden farklı olarak birden fazla değer tutabilen değişkenlerdir. Örneğin $isim adındaki değişkenimiz sadece tek bir değer alabilirken (örneğin değeri sadece Ali olabiliyorken), $isimler adında oluşturacağımız dizi değişken istediğimiz kadar ismi barındırabilir. Bu sayede her bir isim için $isim1, $isim2, $isim3 … gibi değişkenler oluşturmaktan kurtuluruz.

PHP’de Dizi Değişken Tanımlama

Şimdi dizi değişkenlerin PHP’de nasıl oluşturulacağına bakalım. Öncelikle, normal değişken tanımlarken yaptığımız gibi, değişkenin adını yazıyoruz ve eşittirin karşısına array komutunu kullanarak her bir değeri virgüllerle ayırıyoruz. Örneğin:

$isimler = array("Ali", "Mert", "Derya", "Zeynep");

Bu kodu yazdığımızda $isimler adında 4 elemanlı bir dizi değişken elde ederiz. Dizi değişkenlerin tuttuğu elemanlara ulaşmak için indis adı verilen sayılar kullanılır. Bu sayılar 0’dan başlarlar. Örneğin yukarıdaki değişkende $isimler[0] yazdığımızda Ali’yi, $isimler[3] yazdığımızda ise 4. isim olan Zeynep’i elde ederiz. $isimler[4] gibi bir ifade kullanırsak dizideki maksimum indis numarasını aşmış oluruz ve hata oluşur. Başka bir örnekle devam edelim:

$sayilar= array(5, 7, 9, 8, 4);
echo $sayilar[0] + $sayilar[3];

Bu kod parçasına göre, $sayilar adında 5 elemanlı bir dizi değişken tanımlanıyor. Daha sonra bu dizinin sıfırıncı ve üçüncü elemanları toplanarak ekrana yazdırılıyor. Dizinin elemanları şu şekilde:

• $sayilar[0] = 5
• $sayilar[1] = 7
• $sayilar[2] = 9
• $sayilar[3] = 8
• $sayilar[4] = 4

Buna göre ekrana 5 ve 8’in toplamı olan 13 yazdırılacaktır.

Foreach Döngüsünün Kullanımı

PHP’deki döngü komutlarından foreach döngüsü diziler ile işlemler yapabilmek için kullanılır ve yapısı şu şekildedir:

foreach($dizi as $eleman) {
// Yapılacak işlemler
}

Burada foreach’ten sonra parantez içerisinde dizi değişkenin ismi, daha sonra as deyimi ve ardından döngü içerisinde kullanılacak değişken ismi yazılır. foreach döngüsü sayesinde dizinin her bir elemanına sırasıyla teker teker erişilebilir. Örnekle açıklayalım:

Örnek – 1

//$dersler dizisini tanımlayalım:
$dersler= array("Web", "Grafik", "Veritabanı");

//Dizide bulunan elemanları alt alta ekrana yazdıralım:
foreach($dersler as $ders) {
echo $ders . "<br>";
}

Açıklamalardan da anlaşılabileceği gibi bir dizi tanımlanıyor ve bu dizinin 3 elemanı foreach döngüsü ile işleniyor. Döngünün her dönmesinde dizinin elemanları echo komutu ile ekrana yazdırılıyor. <br/> etiketi sayesinde de elemanların alt alta yazdırılması sağlanıyor.

Örnek – 2

Elemanları 5, 7, 9, 3, 8 olan sayilar dizisini oluşturarak, ekrana bu elemanların toplamını yazdıran PHP kodu:

$sayilar= array(5, 7, 9, 3, 8);
$toplam = 0;

foreach($sayilar as $sayi) {
$toplam = $toplam + $sayi;
}

echo $toplam;

Bu örnekte, toplam adında bir değişken oluşturduk ve foreach döngüsünün her dönmesinde dizideki elemanları teker teker toplam değişkenine “ekledik”. Döngü bittikten sonra da toplam değişkeninin değerini ekrana yazdırdık.